Nerden bu kanıya vardım derseniz. En küçük yapı taşımız olan hücre örneğini verebilirim. Tabiki yüzde yüz yuvarlaklık olmasa da biçim olarak yuvarlaktır. Hakeza dünya ve gezegenlerin hatta galaksilerin yapıları da öyledir.
Yaşamımızın en küçük yapısından en büyük yapılarına kadar yuvarlaktır. Neden yuvarlak olduğu halen bilim adamlarının araştırma konusudur. Mesela dünyanın neden yuvarlak olduğu konusundan birkaç tezden bahsedeyim;
Yerçekimi; Isaac Newton’un kafasına düşen bir elma ( ki o da yuvarlaktır) sayesinde yerçekimini bulmuş ve dünyadaki nesnelerin hareketleri ile gökyüzündeki nesnelerin aynı doğal yasalar ile yönetildiklerini belirtmiştir. Gezegenlerin merkezi çekim kuvvetleri sayesinde yuvarlak olduğu tezlerden biridir. Gaz ve toz bulutlarının merkezi çekim kuvveti ile birleşerek yuvarlak bir yapı oluşturduğu varsayılmaktadır. Gezegenlerin merkezi çekim gücü ile gezegenler arası çekim ve aynı zamanda itme gücünün oluşturduğu dönme ile de ilişkili teorilerde ortaya atılmıştır. Ama ilahi bir gücün dokunduğu bence aşikardır.
Hayatımızda olan birçok mekaniğin şekli yapısı veya çalışma prensibi yuvarlaktır. En bariz örneği ilerlemenin en iyi yolu; lastikler… Kare dikdörtgen veya üçgen olsaydı bir sürü iş gücü zaman kaybı ile sonuçlanacaktı. İlk insanlar denemeyi bizim yerimize yapmışlar sonuç olarak yuvarlak iyidir daha az yoruluyoruz demişler 🙂
Devinim olan her işte yuvarlak veya diğer adıyla daire olmak zorundadır. Motorların (Taşıtların ilerlemesini sağlayan mekanizma) silindirlerinden tutun o hareketi aktaran hemen hemen tüm parçalar daire yuvarlaktır. Vites kutusundaki dişliler mesela. Direksiyon mesela. Direksiyon meselesine gelirsek ilerde joystik’e geçileceğinden eminim. Tıpkı ilk otomobil olan Henry Ford’un otomobilindeki gibi bir joystik (çubuk) sayesinde kontrol edilebilir. Veya otonom sürüş sayesinde yapay zeka ve sensörler sayesinde hiç gerekmeyebilir.
Yuvarlak gözlerinizde doğadaki nice yuvarlakları görebilirsiniz.
Ha bu arada neden yuvarlak, neden daire değil? derseniz içimden öyle geldi. Geometri dersine girmeyeyim dedim. Çember de olabilirdi.